Het zakelijk concept van IKEA richt zich op een breed assortiment met functionele woonartikelen. De vormgeving van deze producten is evenals de kwaliteit en de lage prijs van groot belang, zodat zoveel mogelijk mensen in staat zijn om deze artikelen te kopen.

Wie zich op Paasmaandag op de traditionele meubelboulevards stort, bij IKEA belandt en het later thuis met de inbussleutel moet opnemen tegen een taai bouwpakket, beseft niet dat hij deel is geworden van een bijzondere cultuur. Want IKEA is niet zomaar een woonwarenhuis. Het is een samenwerkingsverband dat beoogt mensen een betere levenskwaliteit te verschaffen.

Een van de sterkste punten van het concept zijn de lage prijzen die IKEA aanbied. Men probeert goedkoper te zijn dan de concurrenten. Over het algemeen liggen de prijzen bij IKEA 20-30 % onder die van de concurrenten.

Deze prijzen verwezenlijkt men doordat ten eerste de IKEA bedrijven op relatief goedkope locaties aan de rand van de stad gevestigd zijn. Samen met een eenvoudig gebouw levert dit al een deel van het prijsvoordeel op. Het voordeel van deze locatie is dat er voldoende parkeergelegenheid is. Het nadeel is dat de klant relatief langer onderweg is. Dit heeft de consument er wel voor over, omdat men vaak langere tijd voor het bezoek uittrekt, vaak onder het mom, van een dagje uit (Abcouwer, 1999).

Ten tweede zorgt de massaproductie voor relatief lage productiekosten. Deze massaproductie zorgt er ook voor dat er niet met lokale voorkeuren rekening wordt gehouden.

Ten derde wordt de productie in lage loonlanden uitgevoerd, voor een groot deel in ontwikkelingslanden. IKEA wordt vaak bekritiseerd op het feit dat ze artikelen goedkoop kunnen aanbieden, omdat ze gebruik maken van kinderarbeid.

Als laatste kan de prijs laag worden gehouden omdat het aantal medewerkers op de winkelvloer beperkt is. De klanten moeten namelijk zelf aan het werk. De productinformatie staat vermeld op de labels, evenals de nummers die verwijzen naar de stellingen waar de meubels zijn te vinden. Het prijsvoordeel wordt verdiend met zelf inladen, vervoeren en monteren, uiteraard met bijgeleverd imbussleuteltje De tafels en banken zijn, als het goed is, meteen leverbaar.

Volgens Kamprad dankt IKEA zijn succes aan de bedrijfscultuur van IKEA. Alle vestigingen moeten proberen de negen geboden van IKEA na te streven. Dit is hetgeen waar heel het concept van IKEA omdraait.

De negen geboden van IKEA

De IKEA vestigingen zijn doelbewust ingericht om zo hoge verkoopcijfers na te streven. Je kunt de winkels van de Zweedse interieurgigant maar op één manier doorkruisen. Grote pijlen op de grond dirigeren de klanten het hele gebouw door. Wie bijvoorbeeld alleen een houten afdruiprekje nodig heeft, moet een stevige wandeling maken en ziet allerlei dingen, die hij in eerste instantie niet wil hebben. De gangpaden zijn zo smal dat tegen het verkeer inlopen uit den boze is. IKEA kreeg hierover steeds meer klachten. Doordat veel mensen precies weten wat ze willen hebben en omdat ze steeds minder tijd hebben, hebben ze geen zin om eerst de hele route af te lopen. En dus hebben verschillende IKEA vestigingen in Nederland allerlei extra gangetjes ingebouwd, waarmee snelle winkelaars hele delen van de showroom kunnen overslaan. Ook de gangpaden zijn verbreed, waardoor spooklopen én inhalen een stuk eenvoudiger wordt. De route helemaal afschaffen was geen optie, want veel mensen beschouwen een wandeling door de IKEA vooral als uitje, een moderne versie van de wandeling door het bos of het museum. De gemiddelde verblijftijd ligt nog steeds tussen de anderhalf en twee uur. De voornaamste doelgroep van IKEA zijn de jonge gezinnen met kinderen. Omdat vervelende kinderen de koopdrang van de ouders beperken heeft IKEA ook aan de kinderen gedacht. De kinderen kunnen worden gedropt in de ballenbak of op het bankje bij de video, waar enkele kindermeisjes toezicht houden. Een hongerige maag of de onbedwingbare behoefte aan een sigaret, zijn obstakels die bij IKEA in het restaurant en de rokershoek kunnen worden overwonnen (Volkskrant, 05-11-2001).

IKEA heeft zijn bedrijf ingedeeld in levensfasen met steeds een probleem en een bijpassende oplossing. We gaan op kamers wonen, samenwonen, krijgen kinderen, de kinderen gaan naar school, het worden tieners en, als laatste fase, de ouders blijven alleen achter. Daarnaast heeft IKEA vier algemene problemen geïdentificeerd: ruimtegebrek, thuiswerken, een verbouwing of een tweede woning. Voor al die fasen heeft IKEA verschillende stijlen. Drie varianten modern, drie varianten country, jong Zweeds dit is typisch Zweeds, typisch IKEA of `IKEA naaldhout' dit is fris en modern (NRC Handelsblad, 13-08-1999) .

IKEA verkoopt alleen artikelen die te maken hebben bij de woning inrichting. In de jaren '60 heeft IKEA geprobeerd pianos te verkopen. Het werd een flop. Het was één van die keren dat IKEA buiten het woninginrichting-assortiment stapte. Dat zou nu niet snel meer gebeuren. Elk product moet binnen de formule passen. Dat betekent dat je geen mode, geen kleren, geen geurlijn zult vinden (Trouw, 1999).

IKEA benadrukt als grote, Zweedse, internationaal opererende onderneming sterk zijn Zweedse wortels. De woonwarenhuizen buiten Zweden zijn blauw met geel, in de restaurants worden Zweedse gerechten geserveerd, er worden Zweedse levensmiddelen verkocht als kaviaar en peperkoek. Op de warenhuizen wordt het midzomernachtfeest gevierd en worden er speciale Zweeds feesten gehouden waarbij veel kreeft wordt gegeten, enzovoort. Het Zweedse gevoel wordt ook tot uitdrukking gebracht doordat praktisch alle artikelen van IKEA Zweedse namen hebben, waar ter wereld ze ook worden verkocht.

Het onvertaald laten van de Zweedse namen die elk van de bijna twaalfduizend IKEA-artikelen meekrijgen, is een van de eigenaardige trekjes van Kamprad. In het Zweeds hebben namen als Udde, Friggesby en Sigge Snagg een associatieve waarde: stoer, lief of degelijk. Aan elke niet-Scandinaviër gaan die betekenissen volledig voorbij omdat er nooit een vertaling wordt gegeven.